شاید شما جزو کسانی باشید که به بازی تنیس علاقه مندند و میخواهند اطلاعاتی را در رابطه با محیط، ابعاد و مساحت زمین بازی تنیس و چگونگی نحوه بازی در هر یک از آنان کسب کنند باشید. شاید هم کسی باشید که میخواهد دست به ساخت یک زمین تنیس بزند! در هر صورت آگاهی از انواع زمین های تنیس و ابعاد، طرح و نشانه گذاری آنها برای درک این ورزش و ساخت زمین تنیس ضروری است و ما قصد داریم تا در این مقاله انواع زمین تنیس را یک بررسی کلی کرده و به صورت جزئیتر به ابعاد و شیوه تقسیم بندی نواحی آنها بپردازیم.
ساخت زمين تنيس چقدر فضا نياز دارد؟
ابعاد يك زمين تنيس در كل به دو بخش تقسيم ميشود:
– خطكشي زمين تنيس
– حاشيه بيرون خطكشي
١.خطكشي زمين تنيس:
خطکشی دو نفره یا دوبل در ابعاد 23/77 متر متر در 10/97 متر و در حالت سینگل این ابعاد 23/77 متر در 8/23 متر است که دربازی تنیس غیر قابل تغییر است. در مشاوره های هفتگی این سوال بسیار پرسیده میشود که ما حرفه ای نیستیم و اگه میشه در همین فضایی که موجود داریم زمین تنیس بسازیم که باید بگوییم متاسفانه امکان پذیر نیست ولی راه حل هایی برای زمین هایی با فضای کمتر هست که در ادامه مقاله توضیح میدهیم.
٢.حاشيه بيرون زمين تنيس:
نکته قابل توجه این است که شما علاوه بر خط کشی های زمین تنیس به حاشیه اطراف هم برای بازی تنیس کاملا نیاز دارید. فضای استاندارد رسمی 6 متر و 40 سانتی متر پشت بیس لاین یا خط عرضی و 3 متر و 65/8 سانتی متر است که در مجموع میشود 36/4 متر در 18/29 متر.
حال نکته مهم این است که این حاشیه برای زمین های تنیس ویلایی با کاربری تفریحی میتواند به 33 یا 32 متر در 15 یا 14 متر هم کاهش یابد. اما به هیچ عنوان نباید کمتر باشد چون در حین بازی تنیس بازیکن دچار مشکل خواهد شد. به خصوص در حین ضربات انتهایی زمین که باید از خط بیس لاین فاصله بگیرد، راکتش را بچرخاند و ضربه بزند (swing) که در این حالت احتمال برخوردش با فنس انتهای زمین و آسب دیدن بسیار بالا است و در نتیجه کیفیت بازی تنیس به شدت پایین خواهد آمد و شما از بازی در این زمین تنیس لذت نخواهید برد.
این نکته را هم فراموش نکنید: فضای استاندارد 36/40 در 18/29 متر برای خود زمین تنیس + نیمکت بازیکن + صندلی داور در نظر گرفته شده است و برای فضا هایی مثل سکو، تماشاگران، اتاق رختکن و … باید بیرون از این فضا محلی را در نظر بگیریم.
در صورت نبود فضای کافی چه کنیم؟
در این صورت میتوانیم به سراغ ورزش های زیر شاخه تنیس که فضای کمتری نیاز دارند برویم که در زیر تعدادی از آنها را برایتان آورده ایم.
عنوان ورزش | ابعاد کلی | ابعاد خطکشی | توضیحات |
مینی تنیس | 12 * 26 متر | 8.23 * 18.29 متر | توپ نارنجی و راکت عادی تنیس |
تاچ تنیس | 9 * 16 متر | 6 * 12 متر | توپ بنفش و راکت مینی تنیس |
پدل | 10 * 20 متر | 10 * 20 متر | توپ و راکت مخصوص پدل |
تنیس ساحلی | 10 * 20 متر | 9 * 16 متر | توپ نارنجی و راکت مخصوص تنیس ساحلی |
آیا میشود ابعاد زمین تنیس را به دلخواه کم و زیاد کرد؟
طبیعتا خیر زیرا جهش توپ ( Bounce ) و سبک بازی با ابعاد خطکشی ها یک رابطه استاندارد دارد و تنها قسمتی از ابعاد زمین که قابل تغییر است حاشیه بیرونی خطکشی ها است. و اگر فضای کافی را ندارید بهتر است از جدول بالا یک ورزش دیگر از زیر شاخه های تنیس متناسب با فضایتان را انتخاب کنید و باید دقت کنید که اگر ابعاد را با اندازه دلخواهتان تغییر دهید عملا سرمایتان را صرف ساخت یک پروژه بیهوده کرده اید که هیچ استانداردی را ندارد.
در ادامه باز هم توضیحاتی را در خصوص زمین تنیس خواهیم داد که امیدواریم برایتان مفید باشد پس در ادامه با ما همراه باشید.
ابعاد زمین تنیس
بازی تنیس، در طول سال ها به عنوان یکی از محبوب ترین ورزش ها در سطح جهان مطرح شده است و مانند بسیاری از رشته های ورزشی دیگر، سطح بازی زمین تنیس نقش مهمی در اجرای قوانین بازی ایفا میکند. از این رو داشتن دانش مناسب زمین تنیس نه تنها برای بازی تنیس، بلکه برای درک و لذت بردن از بازی هم ضروری است.
ابعاد زمین تنیس و نشانه گذاری آن طبق مقررات فدراسیون بین المللی تنیس (ITF) و یک نهاد جهانی تنیس به این صورت است که یک زمین تنیس رقابتی باید به شکل مستطیل و به طول 23.77 متر باشد. با این حال، عرض برای بازی دو نفره (10.97 متر) و یک نفره (8.23 متر) متفاوت است. هنگامی که شما یک زمین تنیس را از بالا مشاهده میکنید، دو خط موازی که به صورت افقی در امتداد عرض زمین تنیس کشیده شده اند را میبینید، که به آنها خطوط پایه میگوییم. در حالی که خطوطی که به صورت عمودی در طول زمین تنیس اجرا میشوند، خطوط جانبی نامیده میشوند.
در ادامه قصد داریم تا به طور تخصصی تر به نحوه خطکشی زمین تنیس بپردازیم. حال شاید برایتان سوال شده باشد که نحوه ساخت زمین تنیس و نکات مربوط به خطکشی آن چگونه است؟ اما در جواب به سوال مطرح شده ابتدا باید بگوییم که ابعاد يك زمين تنيس را در كل به دو بخش میتوان تقسیم کرد:
- ناحیه درون زمین تنیس
- حاشیه بیرونی خطکشی زمین تنیس
نکته حائز اهمیت در رابطه با این خطوط این است که از آنجایی که تقریباً تمام زمینهای تنیس استاندارد در سرتاسر جهان برای مسابقات انفرادی و دونفره به صورت رسمی مشخص شدهاند و خطوط کناری جداگانه ای هم برای مسابقات انفرادی در داخل خطوط کناری دوبل ترسیم شده اند. این دو مسیر، هر کدام 1.37 متر عرض و 23.77 متر طول را در دو طرف زمین تنیس تشکیل میدهند. که البته این خطوط در مسابقات انفرادی خارج از منطقه بازی هستند اما برای مسابقات دونفره در داخل منطقه بازی هستند. یک توری به ارتفاع 1.07 متر وجود دارد که به موازات خطوط پایه در زمین تنیس قرار گرفته است و زمین را به دو نیمه تقسیم میکند به این ترتیب که هر تیم و یا بازیکن در طول یک بازی از یک نیمه دفاع میکند.
در هر نیمه، یک خط سرویس در فاصله 6.40 متری از تور کشیده شده است. با این حال، خط سرویس فقط تا علامت گذاری خطوط کناری تک نفره ادامه دارد. سپس نقاط میانی دو خط سرویس توسط یک خط سرویس مرکزی عمودی به هم متصل میشوند که دو منطقه مستطیلی به نام مناطق خدماتی را تشکیل میدهد و در هر نیمه از زمین تنیس به تور متصل میشوند. این منطقه در طول خدمت بسیار مهم است. در یک مسابقه تنیس، یک بازیکن باید بایستد و از خارج از خط پایه سرویس بزند. آنها میتوانند از سمت چپ یا راست علامت مرکزی استفاده کنند (یک علامت کوچک که نقطه مرکزی خطوط پایه را ترسیم میکند.)
سرویس بازیکن باید تور را رد کند و در داخل منطقه سرویس مورب مقابل، در نیمه حریف بپرد تا به عنوان یک سرویس قانونی در نظر گرفته شود. عدم انجام این کار به عنوان یک عیب محسوب میشود. همچنین دو خطای پشت سر هم باعث خطای مضاعف و امتیاز گرفتن حریف میشود. البته لازم به ذکر است که مناطق خدماتی برای مسابقات انفرادی و دونفره یکسان است و به خطوط جانبی گسترش نمی یابد. علاوه بر این، مناطق سرویس فقط در طول سرویس زدن بازی در نظر گرفته میشوند و تمام شوت های بعدی، از جمله برگشت سرویس، در صورتی قانونی هستند که توپ از تور عبور کرده و برای اولین بار در داخل محوطه بازی بپرد.اگر توپ از تور عبور کند اما بدون تماس با راکت یا بدن حریف خارج از محوطه سرویس فرود بیاید، آن را اوت در نظر میگیرند و باعث میشود که یک امتیاز به حریف داده شود.
ابعاد انواع زمین تنیس چمنی، خاکی و سخت
اگرچه ابعاد انواع زمین تنیس یکسان است. اما انواع سطوحی که مسابقات روی آنها انجام میشود را میتوان به سه نوع اصلی تقسیم کرد : زمینهای چمن، زمینهای سخت یا هارد کورت و زمینهای خاکی.
ابعاد زمین تنیس چمن
ابعاد زمین تنیس چمن مطابق با استاندارد های زمین تنیس معمولی میباشد. زمین های چمن سنتی ترین زمین های تنیس هستند. تنیس در حالی که در باغ ها و چمن های اشراف قدیمی بریتانیا بازی میشد محبوبیت خود را به دست آورد و از این رو این بازی اغلب، تنیس روی چمن نامیده میشود. بسیاری از مسابقات تنیس امروزی، از جمله ویمبلدون، که یکی از قدیمی ترین و معتبرترین مسابقات تنیس به حساب می آید، هنوز در زمین های تنیس چمن برگزار میشود.در زمین چمن، توپ می لغزد و میتواند جهش غیرقابل پیش بینی را انجام دهد، در حالی که سرعت خود را حفظ کرده است. از این رو، مسابقات در زمینهای چمن، سریع هستند و بازیکنانی با تکنیک، تمرکز و سرعت بینقص را مورد توجه قرار میدهند.جالب است بدانید که نوع زمین تنیس چمنی برای بازیکنانی همچون راجر فدرر، پیت سامپراس، سرنا ویلیامز، مارگارت کورت و بیلی جین کینگ در زمینهای چمن بسیار عالی عمل کرده اند.
ابعاد زمین تنیس خاک رس
ابعاد زمین تنیس خاک رس مطابق با استاندارد های زمین تنیس معمولی میباشد. زمین تنیس خاکی عموماً از سنگ یا آجر شیل خرد شده و سایر سنگ دانه های معدنی مختلف ساخته میشود و در کل دو نوع زمین خاکی شناخته و یافت میشود. زمین های خاکی قرمز رایج، در اروپا و آمریکای لاتین محبوب هستند. برای مثال گرند اسلم آزاد فرانسه در زمین های خاکی قرمز برگزار میشود. آنها بیشتر از آجر خرد شده بسته بندی شده با لایه بالایی از مواد سست ساخته میشوند که رنگ مایل به قرمزی به آن میبخشد.
معمولاً توپها روی این سطوح نگه داشته میشوند و سپس با کمی مکس بالا میپرند و ضربه زدن به برندههای سریع را دشوار میکنند. آنها بسیار کندتر از زمین های چمن هستند و منجر به تجمع های طولانی تر میشوند. از این رو مسابقات در زمین خاکی میتواند استقامت و توانایی بازیکن را در فریب دادن حریف خود را بالا ببرد. با جهش زیاد، یک چرخش میتواند یک سلاح بسیار قوی بر روی سطوح خاکی باشد. جایی که شکست دادن تنیسورهای حریف از طریق قدرت و قرار گرفتن به تنهایی دشوار میشود. بازیکنان پایه (که میتوانند از خط پایه به خوبی دفاع کنند.) مانند رافائل نادال، بیورن بورگ، کریس اورت و جاستین هنین به موفقیت های بزرگی در زمین های خاکی دست پیدا کرده اند. نادال با 14 عنوان قهرمانی در اوپن فرانسه رکوردشکن است، اغلب “پادشاه خاک رس” نامیده میشود.
ابعاد زمینهای تنیس سخت یا هارد کورت
ابعاد زمین تنیس هارد کورت مطابق با استاندارد های زمین تنیس معمولی میباشد. این نوع از زمین های تنیس معمولاً از لایههای مصنوعی یا اکریلیک ساخته میشوند که روی پایههای بتنی یا آسفالتی قرار میگیرند. در برخی از ساختمان ها از رزین و لاستیک نیز استفاده میشود. سرعت در زمین های سخت ممکن است با توجه به میزان شن موجود در لایه بالایی زمین متفاوت باشد، اما عموماً سریعتر از زمین های خاکی اما کندتر از زمین های چمن است. مسابقات گرند اسلم آزاد آمریکا و اوپن استرالیا در حال حاضر در زمین های سخت با روکش اکریلیک برگزار میشود. توپ ها در زمین های سخت به بالا پرتاب میشوند. بازیکنان همه جانبه مانند نواک جوکوویچ معمولاً با توجه به ماهیت متعادل خود در زمین های سخت عملکرد خوبی دارند.
زمین های تنیس المپیک
در رابطه با زمین های تنیس المپیک باید بگوییم که المپیک تنیس در هر سه نوع زمین تنیس چمن، خاکی و سخت بسته به محل برگزاری آن و ابعاد زمین تنیس مشخص، بازی شده است. به استثنای لندن 2012 که در زمین چمن برگزار شد، شش مسابقه از هفت مسابقه اخیر تنیس المپیک در زمین های سخت انجام شده است. آخرین رویداد تنیس زمین خاکی المپیک در بارسلون 1992 برگزار شد. علاوه بر سه نوع اصلی سطح زمین تنیس که در مسابقات گرند اسلم استفاده میشود. زمینهای فرش نیز در مسابقات سطح بالا در یک مقطع زمانی مورد استفاده قرار میگرفتند.
با این حال، انجمن تنیس حرفه ای (ATP) برای تنیس سطح بالای مردان پس از سال 2009 استفاده از چنین زمین هایی که جنس پوشیده شده زمین آنها پلیمری است و به صورت رول یا ورق عرضه میشوند و میتوانند روی هر سطح صاف بتن یا ماسه قرار داده شوند تا به یک زمین تنیس تبدیل شوند را متوقف کرد. در همین حال، انجمن تنیس زنان (WTA) میزبانی رویدادها در زمینهای فرش را تا سال 2018 ادامه داد، اما از سال 2019 به بعد آن را متوقف کرد.
Tournoi de Québec 2018 در کانادا آخرین رویداد حرفه ای بود که در زمین فرش برگزار شد. زمین های فرش معمولا سریعتر از زمین های سخت هستند اما کندتر از زمین های چمن هستند. هر یک از این انواع دادگاه میتواند در فضای باز یا سرپوشیده باشد. شرایط آب و هوایی نقش مهمی در مسابقات زمین باز دارد در حالی که تاثیر محدودی در مسابقات داخل زمین دارد.
نويسنده: امير صدري (مهندس ساخت زمين تنيس)
اگر فكر ميكنيد هنوز سوالاتي را در رابطه با ساخت زمین تنیس داريد كه جوابشان را پيدا نكرديد فقط كافی است همين حالا با شماره ٠٢١٩١٠١٦٢٧٦ يا ٠٩١٢٨٩٨٣٩٠٢ تماس بگيريد.